Vooruitkijken naar de WTTA: Tijdelijke medewerkers verdienen structurele bescherming

Vanaf 2027 wordt het waarschijnlijk verplicht voor organisaties die arbeidskrachten uitlenen om een officiële toelating aan te vragen. Deze nieuwe Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeid (WTTA) is in de maak en belooft een fundamentele verandering in de manier waarop we omgaan met uitzendkrachten, flexibele arbeid en arbeidsmigratie. De bedoeling? Het tegengaan van misstanden én het verbeteren van de positie van werkenden.

Hoewel de wet nog niet definitief is vastgesteld, doen organisaties er goed aan zich nu al voor te bereiden. Niet alleen juridisch of administratief, maar ook als het gaat om sociale veiligheid, communicatie en bewustwording op de werkvloer.

Wat houdt de WTTA in?

De WTTA verplicht uitleners van arbeid—zoals uitzendbureaus en detacheerders—om zich te laten registreren in een landelijk toelatingsregister. Zonder toelating mag vanaf 2027 geen personeel meer worden uitgeleend aan andere organisaties.

De toelating wordt alleen verstrekt als aan een aantal eisen wordt voldaan, waaronder:

  • Een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG)

  • Een financiële waarborg (borgsom)

  • Aantoonbare naleving van normen zoals correcte beloning, veilige huisvesting en eerlijke arbeidsvoorwaarden

De invoering van de wet zal waarschijnlijk gefaseerd verlopen: in 2026 aanmelden, in 2027 toelating aanvragen, en vanaf 2028 wordt gehandhaafd. Deze planning is nog onder voorbehoud en afhankelijk van de behandeling in de Eerste Kamer.

Wat verandert er voor inleners?

De WTTA legt ook verantwoordelijkheden bij organisaties die personeel inhuren via derden. Zij mogen vanaf 2027 alleen nog werken met uitleners die officieel zijn toegelaten. Doen zij dat niet, dan riskeren ze bestuurlijke sancties—zoals boetes of aansprakelijkheid bij misstanden.

Daarnaast komt er een bewaardplicht van zeven jaar: inlenende organisaties moeten kunnen aantonen dat zij vooraf hebben gecontroleerd of hun uitlener een geldige toelating had. Hiervoor komt een openbaar register beschikbaar.

De WTTA zet daarmee stevig in op ketenverantwoordelijkheid. Het gaat niet alleen om juridische naleving, maar ook om maatschappelijke zorgvuldigheid. Zeker voor organisaties die werken met arbeidsmigranten of tijdelijke krachten, vraagt dit om extra alertheid.

Een kwetsbare groep: tijdelijke arbeidskrachten

Veel tijdelijke medewerkers bevinden zich in een kwetsbare positie. Ze kennen de taal niet altijd goed, weten niet precies wat hun rechten zijn of durven problemen niet aan te kaarten. Denk aan onduidelijkheid over beloning, gebrekkige huisvesting of angst om ontslagen te worden bij klachten.

Juist daarom is het belangrijk om nu al na te denken over vragen als:

  • Kunnen tijdelijke medewerkers veilig melding doen van misstanden?

  • Is onze communicatie over rechten en plichten duidelijk genoeg?

  • Werken HR, inkoop, directie en ondersteuning (zoals vertrouwenspersonen of preventiemedewerkers) goed samen?

Het voorkomen van onveilige situaties begint bij een open cultuur waarin ook tijdelijke krachten zich gehoord voelen. De WTTA onderstreept dat sociale veiligheid geen bijzaak is, maar een basisvoorwaarde.

Praktische stappen richting voorbereiding

Wil je als organisatie voorbereid zijn op de komst van de WTTA? Overweeg dan onderstaande stappen, die je vandaag al kunt zetten:

  1. Breng je flexketen in kaart
    Met welke uitzendbureaus of detacheerders werk je samen? Zijn zij op de hoogte van de WTTA en de toelatingsplicht?

  2. Controleer je meldprocedures
    Kunnen ook tijdelijke arbeidskrachten veilig melding doen van klachten? Is dit vastgelegd, bijvoorbeeld in meerdere talen?

  3. Verzamel signalen actief
    HR en andere aanspreekpunten kunnen trends of signalen bundelen—anoniem indien nodig—en bespreekbaar maken binnen de organisatie.

  4. Investeer in bewustwording
    Organiseer informatiebijeenkomsten, communiceer helder over rechten en meldmogelijkheden, en zorg dat leidinggevenden en teamleiders hierop zijn voorbereid.

Stimuleer samenwerking
Betrek verschillende afdelingen bij de voorbereiding: HR, juridische zaken, inkoop, communicatie en, waar beschikbaar, vertrouwenspersonen of andere interne aanspreekpunten.

Reflectie: Wat is jouw rol?

Of je nu HR-professional, leidinggevende of teamleider bent—de komst van de WTTA vraagt om bewust leiderschap. Vraag jezelf af:

  • Hoe weet ik zeker dat iedereen in mijn team zich veilig voelt?

  • Ben ik op de hoogte van de risico’s in onze flexibele arbeidsrelaties?

  • Heb ik zicht op wie er via derden werkt en onder welke voorwaarden?

Deze wet dwingt ons niet alleen tot administratieve controle, maar ook tot menselijke aandacht. Hoe maken we onze organisatie veilig voor álle werkenden—ook zij die tijdelijk aan boord zijn?

Tot slot

De WTTA is nog niet definitief, maar het signaal is helder: tijdelijke arbeid vraagt om structurele bescherming. Wie nu al handelt, loopt straks niet achter de feiten aan.

Volgende
Volgende

Wat als het systeem niet werkt? De rol van de vertrouwenspersoon bij structurele problemen